FysioWeblog

Het mooie werk van de fysiotherapeut ondergaat in de afgelopen decennia enige fundamentele veranderingen. Vanaf de begin jaren negentig doet het Evidence Based Medicine (EBM) zijn intrede en komen in het kielzog daarvan ontwikkelingen als richtlijnen, kwaliteitsregisters, Evidence Based Practice (EBP), directe toegankelijkheid (DTF) en bemoeienis van zorgverzekeraars met het werk in de spreekkamer. Waar leidt dit toe? Zijn patiënten beter af? Is de kwaliteit van de behandeling verbeterd? Zijn fysiotherapeuten in staat deze ontwikkelingen te volgen? Als ik stil bij mijn werk als beginnend fysiotherapeut zo’n 23 jaar geleden en ik vergelijk dit met mijn huidige werk dan is er veel veranderd, en toch ook weer niet.

Neem het eerst contact. Ik zit niet meer aan de behandeltafel een paar gegevens op een A-vijfje te krabbelen. Nee, ik zit netjes achter een heus bureau en leg systematisch gegevens digitaal vast. Kunnen mijn collegae tenminste ook gewoon lezen wat ik noteer, een hele verbetering. Dat wat ik noteer is explosief toegenomen. Wat in het verleden op 1 kantje van een A-vijfje past gaat nu nauwelijks in een elektronisch patiëntdossier. Of het allemaal even relevant is betwijfel ik. Wat niet is veranderd is mijn interesse voor de mens achter de patiënt. Dit wordt niet door het digitale tijdperk ontkracht. Wel opletten dat ik niet vaker naar het beeldscherm kijk dan naar mijn patiënt. Het helpt wanneer ik de monitor zo plaats dat de patiënt mee kan lezen wat ik intik. Gezien mijn slechte beheersing van de Nederlandse taal is dat nog leerzaam ook.
Al analyserend door de tekens en symptomen die de patiënt mij presenteert maak ik een voorstelling van het gezondheidsprobleem. Gelukkig doen we nog steeds fysiek onderzoek en kan ik tekens en symptomen proberen te objectiveren door middel van metingen (klinimetrie). Dit is sterk veranderd. EBM en EBP hebben gezorgd voor een kritische houding ten aanzien van diverse theorieën en modellen die in de fysiotherapie gangbaar waren (zijn). Mijn metingen zijn meer accuraat en klinisch relevanter. Geregeld valt verbazing en verwondering mij ten deel als ik middels klinimetrie een diagnose en effecten van behandelingen vastleg. Toch raar dat een Th8 -9 manipulatie een toename van de belaste flexie van meer dan 10 graden kan geven in de lumbale wervelkolom. Of wat te denken van veranderingen op alle domeinen van de 4-dimensionale klachtenlijst en geen veranderingen in klachten en op een HVS-vragenlijst. Waarnemingen die ik zo’n 20 jaar geleden niet tegenkwam. Klinimetrie in de fysiotherapie was mij toen onbekend.

Maar wat te denken van de omstandigheden waarin ik me werk moet doen. Ogenschijnlijk vrije tarieven en erkenning van mij als professionele deskundigheid door DTF. De markt moet zijn werk doen, ik merk er weinig van. De markt werkt niet, bepaalde eerst de overheid onze tarieven dan zijn het nu andere grote spelers op de markt die bepalen. Wel raar, wij zijn bij wet verantwoordelijk voor de zorg die we onze patiënten aanbieden. En wij krijgen ook de verantwoordelijkheid om deze zorg samen met partners te organiseren. Maar dit lukt me niet. Waarom? Er is geen structuur waarin ik mij als fysiotherapeut op verantwoorde wijze kan bezighouden met deze verplichtingen. Simpelweg om dat de tijd hiervoor (financiering) niet is geregeld. HKZ, CKR en het bijhoudende van vakinhoudelijke ontwikkelingen moeten namelijk ook in diezelfde tijd. Er blijft weinig tot niets over.

Als meest recente ontwikkeling komen de prestatie indicatoren en de individuele contracteisen per zorgverzekeraar ook nog bij. De invloed op wat wij samen met de patiënt in onze spreekkamer doen is een feit. Zorgverzekeraars stellen eisen, en terecht. Als ik vind dat ik goed werk doe dan moet ik dat ook laten zien. Maar dat moet dan ook wel kunnen, dan moet die kwaliteit ook gehonoreerd worden! Ben ik in staat om aan bovenstaande ontwikkelingen gehoor te geven? Ach, soms wel vaak niet. Als ondernemer lukt dit absoluut niet. Als vakidioot ben ik in staat om deze ontwikkelingen te volgen. Vraag me niet wat dit kost (tijd). Als ondernemer ben ik zeer ongeloofwaardig. Afgelopen week viel een patiënt weer eens van verbazing achterover nadat ik hem tweemaal had gezien en begeleidt voor een lichte zweepslag; 27 euro voor een half uur, dat kan toch niet? Kennelijk wel, maar toch ook weer niet. Je moet toch wel vreselijk van het vak houden om de afgelopen decennia bij te blijven. Wat ook helpt is je vak als hobby gaan zien ……………… Het moet niet gekker worden.